تراریخته ، آری یا نه؟!
در باور عامیانه « تراریخته » مقبولیت چندانی ندارد. چراکه عموم مردم نه تنها در ایران که در برخی از جوامع پیشرفته هم باور خوبی نسبت به این محصولات ندارند، چراکه اغلب مردم معتقداند افزایش بیماری‌هایی همچون سرطان می‌تواند ارمغان استفاده از این نوع محصولات در سبد غذایی انسان‌ها باشد.
مسلما بهترین روش برای تولید محصولات غذایی استفاده از روش‌های ارگانیک است. اما سوالی که در اینجا مطرح است ابن است که آیا با افزایش جمعیت و محدود بودن منابع آب، خاک و … می‌توان با روش‌های سنتی و ارگانیک به نیازهای غذایی مردم پاسخ داد؟
به این سوال در حال حاضر به ظوز قطع نمی‌توان پاسخ داد، چراکه بکارگیری روش‌های سنتی در تولبد محصولات ارگانیک باعث کاهش سودآوری برای تولید کننده می‌شود و این امر نیز تولید محصولات ارگانیک را محدودتر می‌کند. اما در آینده با بهبود روش‌های تولبد و با بالابردن راندمان استفاده از منابع طبیعی می‌توان این امر راه به واقعیت نزدیک کرد.
سوال دیگری که مطرح می‌شود این است که آیا تراریخته به معنای غیرارگانیک است؟ ویا محصول ارگانیک به چه معنااست؟
قبل از پاسخ به این سوال بهتر است تعریف مختصری از تراریخته ارائه دهیم.
گیاه تراریخته به محصولی اطلاق می‌شود که محتوای ژنتیکی آن به منظور هدف خاصی مورد دستکاری هدفمند قرار گرفته است. این دستکاری می‌تواند شامل تغییرات ژنومی بسیاری از جمله خاموشی یا بیان یک ژن، تولید یک پروتئین و… باشد که با انجام این تغییرات می‌توان یک ویزگی جدید در یک محصول بوجود آورد، باعث تقویت یک صفت مطلوب شد ویا از شر یک صفت نامطلوب خلاص شد. افزایش عملکرد محصول در واحد سطح، مقاومت به آفات، بیماری‌های مزمن و عوامل نامساعد محیطی همچون شوری، خشکی و…، افزایش کیفیت محصول، افزایش ارزش غذایی و تغییرات ظاهری همچون تغییر رنگ گل در گیاهان زینتی می‌توانند از اهداف تولید تراریخته باشند.
مطمئنا ایجاد این تغییرات آن هم در سطح مولکولی ممکن است منجر به ایجاد ویزگی‌های ناخواسته و نامطلوب شود که ردیابی این اثرات نامطلوب هم بعضا کار ساده ای نخواهد بود اما محصولات تراریخته‌ای که گواهی تولید تجاری را دریافت نموده‌اند از فیلترهای بسیاری به جهت کنترل سلامت عبورداده شده اند و می توان گفت به لحاظ ساختار ژنومی سزاوار این حد از بی اعتمادی نیستند.
و اما پاسخ به سوال مطرح شده: قطعا تولید تراریخته نمی‌تواند از مصادیق تولید غیر ارگانیک باشد چرا که با استفاده از طبیعت تنها اصلاحاتی در مسیر سنتز مواد و افزایش یا کاهش تولید یک پروتئین بوجود می‌آید و بنظر می‌آید تا کودها و سموم شیمایی در مزارع و گلخانه‌ها بطور فراگیر استفاده می‌شوند نمی‌توان گفت تراریخته تهدید کننده سلامت انسانهاست، چرا که ذر بسیاری موارد تراریخته با هدف مقاومت به یک آفت یا بیماری خاص تولید می‌شود که بالطبع استفاده از سموم، آفت‌کش‌ها و علف‌کش‌ها کاهش می‌یابد و به دنبال آن سموم کمتری به منابع آب، خاک و چرخه حیات وارد می‌شود. از طرفی میزان تولید و مصرف تراریخته‌ها در حال حاضر در مقایسه با محصولاتی که با کود و سم شیمیایی تولید می‌شوند بسیار ناچیز است.
حال تراریخته آری یا نه؟
این یک انتخاب است ولی سعی کنیم آگاهانه درهمه انتخاب‌ها عمل کنیم.